O komentarz do zdjęć poprosiliśmy Nadleśnictwo Świeradów, bo przesłane zdjęcia faktycznie zmuszały do refleksji (zdjęcia w galerii poniżej). Po kilku dniach otrzymaliśmy odpowiedź, która w pierwszych słowach wydawała się zaskakująca, jednak po jej przeczytaniu wszystko stało się jasne. Leśnicy wyszli też z ciekawą propozycją. Osobom,  które są ciekawe lasu albo nie dają wiary ich wyjaśnieniom, proponują wspólne sobotnie spacery, w czasie których opowiedzą o procesach zachodzących w lesie i prowadzonej przez nich gospodarce. Poniżej odpowiedź Nadleśnictwa Świeradów.

Co ma wspólnego Lubański Wielki Las z globalnym ociepleniem klimatu?

Od kilku lat jesteśmy informowani przez media o zachodzących zmianach klimatycznych. Amplitudy rocznych temperatur drastycznie wzrastają, uszczuplają się zasoby wody pitnej, pojawiają się groźne anomalia pogodowe w postaci wiatrów, powodzi, suszy, upałów a w ślad za nimi pożarów. Przyjmujemy informacje często z przekonaniem, że nie dotyczą naszego regionu. To w Ameryce Południowej, Afryce, czy Australii a nie u nas! Prawda jest zupełnie inna, zmiany klimatu dotykają Dolny Śląsk, można powiedzieć więcej, dotknęły Lubański Wielki Las.

Gatunki drzew, które od wieków tworzyły europejskie lasy są bardzo wrażliwe na zachodzące zmiany. Lasy świerkowe porastające Słowenię, Niemcy, Republikę Czeską czy Polskę, aż po Rosję są w fatalnym stanie. Niestety buki i tak popularne w Polsce sosny także przejawiają oznaki osłabienia kondycji. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu nikt nie mógł przewidzieć takiego obrotu spraw. Od kilku lat instytuty badawcze na całym świecie przeprowadzają analizy, modelowania i doświadczenia, które mają zapewnić nam trwałość lasu. W Polsce pracują nad tym naukowcy wydziałów leśnych Instytutu Dendrologii Polskiej Akademii Nauk i Instytutu Badań Leśnictwa. Poruszano także problem w grupie roboczej Las Euroregionu Nysa, w której współpracują leśnicy Polski, Czech i Saksonii. Wszyscy są zgodni, że las dla zachowania swojej trwałości potrzebuje przebudowy gatunkowej. Jest to proces wieloletni i bardzo złożony, którego idealny model przedstawia infografika.

Od wielu lat leśnicy Nadleśnictwa Świeradów przebudowują drzewostany podsadzając je gatunkami bardziej odpornymi na suszę i wysoką temperaturę, jednak czasem proces ten jest przyspieszany przez nawiedzające nas klęski. W latach 2018-2020, masa pozyskanego drewna na skutek silnych wiatrów oraz wzmożonego występowania kornika drukarza, to 99 tys. m3! Większość szkód dotknęła obręb lubański, piękne stare drzewostany, w niektórych miejscach praktycznie przestały istnieć. Dlaczego były złożone niemal z jednego gatunku i są w podobnym wieku, to temat na osobny artykuł. Prezentujemy zdjęcie lasu dotkniętego przez wiatr.

Dla zapewnienia właściwego stanu sanitarnego lasu i bezpieczeństwa w nim przebywających osób, usuwa się uszkodzone sztuki. Jest to praca bardzo niebezpieczna. Osłabione już wcześniej także przez wieloletnią suszę drzewa są atakowane przez kornika drukarza. Z jednej pary tego szkodnika w ciągu roku rodzi się około 80 kolejnych sztuk, które przenoszą się w poszukiwaniu bazy żerowej na kolejne świerki. Jedyną skuteczną metodą walki jest wycięcie zaatakowanych drzew i wywiezienie ich poza strefę zagrożenia. Leśnicy wykonując tę pracę ratują kolejne obszary leśne, jednocześnie spotykając się z niezrozumieniem społeczeństwa.

Lasy Państwowe pełnią trzy podstawowe funkcje: przyrodniczą, społeczną i gospodarczą, w ramach której w Nadleśnictwie Świeradów pozyskuje się średnio 120 tys. m3 rocznie w drzewostanach w różnym wieku. Podczas tak nadzwyczajnych sytuacji jak w Lubańskim Wielkim Lesie, w większości rezygnujemy z planowego pozyskania na rzecz sanitarnego. Warto pamiętać, że drewno jako jeden z niewielu surowców jest surowcem odnawialnym. Przy odpowiednim planowaniu w odpowiednich warunkach możemy je odtwarzać w nieskończoność a jego zapasy nigdy się nie wyczerpią. Ważne jest aby nie naruszyć tej delikatnej struktury jaką jest ekosystem leśny i zapewnić go dla przyszłych pokoleń.

Możemy wszyscy do tego się przyczynić, zmniejszając emisje CO2 i innych gazów cieplarnianych do środowiska, a tym samym spowalniając proces ocieplenia klimatu.

Jeśli macie Państwo do nas pytania, możemy wytłumaczyć procesy zachodzące w lesie i naszą gospodarkę. Leśnicy są pasjonatami swojego zawodu, kochają przyrodę, ale także zapewniają surowiec drzewny dla gospodarki, są otwarci na dialog społeczny. Proponujemy wspólne sobotnie spacery po lasach wokół Lubania, które odbędą się w ostatnie soboty marca, kwietnia i maja br. Szczegóły przekażemy poprzez portal eLuban.pl