"Rzeź Wołyńska" - 15 metrowy pomnik w Jeleniej Górze?

Pomnik Pamięci Ofiar Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian to monumentalna kompozycja rzeźbiarska, zatytułowana „Rzeź Wołyńska”, autorstwa światowej sławy rzeźbiarza Andrzeja Pityńskiego, polskiego artysty, który od 40 lat żyje i tworzy w Stanach Zjednoczonych. Pomnik ma 14 metrów wysokości, odlany zostanie w brązie, pokryty jasno brązową patyną i stanie na cokole z granitu o wysokości 1,5 metra. Monument w całości zostanie sfinansowany przez Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Okręg nr 2 w Nowym Jorku, co zostało potwierdzone stosownym listem intencyjnym z dnia 21 listopada 2016 r., adresowanym
do zawiązanego w Jeleniej Górze dnia 17 listopada 2016 r. Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Pamięci Ofiar Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian.

12 grudnia 2016 r., wspomniany Komitet, reprezentowany przez Stanisława Kańczukowskiego oraz Mariusza Gierusa złożył wniosek w ramach Jeleniogórskiego Budżetu Obywatelskiego 2017, którego przedmiotem jest sfinansowanie kosztów związanych z wyznaczeniem
i przygotowaniem terenu pod budowę w Jeleniej Górze opisanego Pomnika.

Zdaniem, autorów projektu, poprzez realizację przedsięwzięcia, mieszkańcy Jeleniej Góry mają niepowtarzalną i wyjątkową w skali całego kraju okazję i szansę, aby:

• godnie uczcić obchodzony po raz pierwszy dnia 11 lipca 2017 roku (na mocy uchwały Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 22 lipca 2016 r.) Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej;

• upamiętnić ofiary męczeństwa i ludobójstwa Kresowian, spośród których wielu do dziś nie ma swoich grobów i miejsc pamięci;

• upamiętnić tych wszystkich, którzy cudem przeżyli tragiczne wydarzenia, określane mianem „Rzezi Wołyńskiej”, choć ludobójstwo objęło znacznie większy obszar południowo-wschodnich Kresów, ich rodziny oraz potomków, którzy zostali osiedleni po II Wojnie Światowej na obecnych zachodnich Kresach Rzeczpospolitej Polskiej, w tym w Jeleniej Górze;

• przyjąć w imieniu Narodu Polskiego, dar od polskich weteranów w Ameryce, w postaci pomnika „Rzeź Wołyńska” autorstwa światowej sławy rzeźbiarza – monumentalisty Andrzeja Pityńskiego, sfinansowanego przez Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej w Ameryce, Okręg nr 2 w Nowym Jorku, stanowiący symbol pamięci Narodu Polskiego o zbrodni ludobójstwa dokonanej na polskiej ludności wschodnich terytoriów II Rzeczypospolitej Polskiej – tysiącach niewinnych ofiar, głównie matek, starców i dzieci, którzy zostali pomordowani przez Organizację Nacjonalistów Ukraińskich i jej zbrojne ramię UPA – Ukraińską Powstańczą Armię;

• budować dobrosąsiedzkie relacje polsko-ukraińskie, oparte na prawdzie; większość naszych rodaków, którzy zginęli na Kresach, nie ma krzyży na swoich grobach; w wielu przypadkach, od czasu dokonanego na nich ludobójstwa nikt nie zapalił na tych miejscach świeczki, nie odmówił modlitwy, bo ich ciała wrzucane były do przydrożnych rowów, palone albo grzebane w zbiorowych mogiłach; pomnik ma stanowić punkt wyjścia dla budowania przyszłości narodów: polskiego i ukraińskiego, opartej na prawdzie, wyzwalającej szczery szacunek i dobrosąsiedzkie zwyczaje, które w przyszłości będą stanowiły wzór dla pozostałych sąsiadów Rzeczpospolitej Polskiej;

• stworzyć ważny punkt na mapie Dolnego Śląska, w kontekście coraz bardziej popularnej w kraju i za granicą turystyki historycznej, miejsce pamięci ofiar ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach
  II Rzeczypospolitej Polskiej; stworzyć wyjątkowe miejsce pamięci
  o wielu sprawiedliwych Ukraińcach, którzy z narażeniem własnego życia ratowali swoich ówczesnych polskich sąsiadów; miejsce pamięci, które w przyszłości może stanowić punkt wyjścia do szerszych działań kultywujących wśród mieszkańców Dolnego Śląska wielowiekową historię, tradycję i kulturę południowo-wschodnich Kresów II Rzeczpospolitej Polskiej, których ocaleni mieszkańcy zostali osiedleni między innymi w Jeleniej Górze.

Pomnik, aktualnie największy o tej tematyce w Polsce i na świecie, ma w sposób jednoznaczny wskazywać to wszystko, co dla jego adresatów – obecnych i przyszłych mieszkańców Jeleniej Góry oraz turystów – nigdy więcej nie powinno się wydarzyć.

Społecznemu oddziaływaniu budowy Pomnika Pamięci Ofiar Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian przyświeca motto „nie o zemstę, lecz o pamięć wołają ofiary”. Z tą myślą nasze społeczeństwo będzie mogło z nadzieją patrzeć w przyszłość pamiętając, że tylko prawda jest
w stanie wyzwolić dobro – podkreślają autorzy projektu. Przemilczane przez dziesiątki lat ludobójstwo dokonane przez ukraińskich nacjonalistów na Polakach oraz innych obywatelach
II Rzeczypospolitej Polskiej nie pozostawia już przestrzeni na niedomówienia, interpretacje,
czy relatywizowanie faktu, że to, co się wydarzyło, było złem w najczystszej postaci, a jego ofiarami na niespotykaną dotąd skalę były dzieci, których jedyną „winą” było to, że urodziły się Polakami. Poprzez usytuowanie Pomnika w Jeleniej Górze, nasze społeczeństwo stworzy swoisty most pomiędzy dawnymi Kresami II Rzeczypospolitej Polskiej, a obecnymi Kresami
III Rzeczypospolitej, w duchu prawdy i pojednania – na wzór i ku przestrodze dla przyszłych pokoleń Polaków, Ukraińców i pozostałych sąsiednich narodów – zaznaczają członkowie Komitetu Budowy Pomnika.

Wyznaczenie i przygotowanie terenu pod budowę w Jeleniej Górze Pomnika Pamięci Ofiar Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian, będzie polegało przede wszystkim na wskazaniu przez Miasto Jelenia Góra możliwych pod względem faktycznym i prawnym lokalizacji. Spośród wskazanych lokalizacji, w porozumieniu ze Społecznym Komitetem Budowy Pomnika Pamięci Ofiar Męczeństwa i Ludobójstwa Kresowian oraz z autorem – Andrzejem Pityńskim, wybrana zostanie ta najbardziej właściwa, spełniająca cele wizualnej koncepcji całego przedsięwzięcia i zgodna z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Miasta Jelenia Góra.